ब्राम्हण देव - राजांपेक्षाही श्रेष्ठ?
भारतीय समाजव्यवस्थेत तत्कालीन ब्रम्हधर्माने निर्माण केलेली वर्णव्यवस्था आजही कायम आहे. हजारो वर्ष उलटून गेली. समाजव्यवस्थेचे ध्रुवीकरण झाले. समाज प्रगत झाला. वर्णव्यवस्थेच्या इस्त्रीची घडी विस्कटणार नाही याची काळजी आजही तितक्याच तिव्रतेने घेतली जात असल्याचे दिसते. जाती-पातीच्या भिंती कायम राहतील याचे भान जाणीवपूर्वक जपले जात आहे. अगदी जाती व्यवस्था दुर करण्यासाठी झटत असल्याचा प्रयत्न देखील केवळ अवडंबर आहे याचे दाखलेही अभ्यासाअंती मिळतात. सध्या महाराष्ट्रातच नव्हे तर सर्वदूर कोटीची उड्ड्ाणे घेत असलेला नागराज मंजुळे यांचा सैराट हा चित्रपट देखील याच अवडंबराचा एक भाग असल्याचे म्हटले तर वावगे ठरणार नाही. अर्थात तेव्हापासून म्हणजे प्राचीन काळापासून अगदी सैराटपर्यंत ज्या प्रवृत्ती या अवडंबरात सहभागी आहेत. ती सारी भेसळ ब्रम्ह संचलित मनुस्मृतीची अपत्य आहेत. या ठिकाणी आम्ही केलेला सैराटचा उल्लेख अनेकांना कदाचित रूचणार नाही त्यांच्यासाठी पुन्हा कधीतरी सैराटमागची मनुप्रेरणा या ठिकाणी सविस्तर मांडता येईल. पण तोपर्यंत या मनुस्मृतीने आमच्या बहुजनधर्मावर कसा अन्याय केला ते अनुभवण्यासाठी पुर्वजन्मात जाता येणे शक्य नसले तरी जाचक अटी वाचल्यानंतर आमच्या बहुजनपुर्वजांनी कोण अन्याय सोसले हे उमगले तरी खुप झाले.
मनुस्मृतीत सर्व सुष्टपदार्थामध्ये ब्राम्हण नावाचा मनुष्य श्रेष्ट आहे आणि त्याच्या कृपेने सर्व जीव वाचतात. अर्थात त्याची बरोबरी करण्यास जगात एकही मनुष्य समर्थ नाही, असे इतर लोकांनी समजावे (मनु.अ.1-96, 100, 101) असा स्पष्ट उल्लेख अगदी सुरूवातीलाच आढळतो. याचाच अर्थ मनुस्मृतीच्या रचनेतून ब्राम्हणाला देवत्व प्राप्त करवून देण्याचा खोडसाळफणा केला गेला आणि त्याच खोडसाळपणातून बहुजन धर्मावर ब्रम्हधर्माने सत्ता प्रस्थापित केली हे स्पष्ट होते. मनुस्मृतीने एकदा ब्रम्हणाला देवत्व मिळवून दिल्यानंतर ब्राम्हण श्रेष्ट म्हणून वावरण्यास मोकळा झाला. हिंदूने ब्राम्हणाला राजापेक्षाही श्रेष्ठ ठरविणारी अट मनुस्मृतीच्या अध्याय 2 मधून 139 व्या ओवीने लादली म्हणजे दोनच अध्यायातून देव आणि राजा पेक्षा ब्राम्हण श्रेष्ट असेच लादले गेले. इतकेच नाहीतर पापपुण्याच्या कल्पना ब्राम्हणांना लागू नव्हत्या ब्राम्हणाने कितीही पाप करण्याची खुली परवानगी मनुस्मृतीने बहाल केली होती. मनुस्मृतीचा अध्याय 8 हेच सांगतो. ब्राम्हण नावाच्या मनुष्याने कितीही पाप केले तरी त्याला देहांत प्रायश्‍चित देऊ नये. त्यास मारपीट न करता त्याच्या संपूर्ण धनांसह हद्दपार करावे. असे आठव्या अध्यायाची 380 वी ओवी सांगते. म्हणजे पुन्हा दुसर्‍या ठिकाणी पाप करायला तो मोकळा. अशा या मनुस्मृतीत असंख्य जाचक अटी आहेत. (क्रमशः)
