ईमान म्हणजे सन्मार्गाने होणारी जीवनाची वाटचाल
ईमानदारीला सर्वच धर्मांनी महत्व दिले आहे. कोणताही धर्म बेईमानी शिकवित नाही. ईनामदारीवर या जगाचा इतिहास घडला आहे. जगात आजपर्यंत होऊन गेलेल्या अनेक महामानवांचा इतिहास हा ईमानदारीवरच आधारित आहे. जे ईमानदारीने जगले, वागेल त्यांचे नाव चांगल्या अर्थाने घेतले जाते व जे बेईमानीने वागले त्यांचेेही नाव घेतले जाते, पण वाईट अर्थाने कुप्रसिद्धी व सुप्रसिद्धीमध्ये ईमानदारीचाच फरक आहे. पूर्वी शब्दाला खूपच मान होता. एकदा शब्द दिला म्हणजे तो पाळण्यासाठी कितीही यातना, कष्ट, दु:ख त्रास सहन करावा लागला तरी लोक करायचे व आपले शब्द पाळायचे. याला नितिमत्ताही म्हटले जाते. निती शाबीत असल्यास ईमान कायम राहतो व ज्याचे ईमान सलामत आहे अशी माणसे दुनियेत व आखेरतमध्ये यशस्वी होतात. आजच्या कलियुगात ईमानदारीपेक्षा बेईमानाचा जास्त उदोउदो होतो. वरकरणी असे लोक यशस्वी झाल्याने दिसत असले तरी त्यांचा शेवट अत्यंत करुण आहे हे त्यांनी जाणले पाहिजे. प्रेषित पैगंबरांनी सांगितले आहे की, ईमानची अलामत ही प्रत्येक मोमीनच्या दैनंंदिन दिनचर्येत दिसली पाहिजे. स्वत:च्या फायद्यासाठी खोटे काम करणारा, खोट्याचे खरे करणारा, गैरप्रकाराने फायदे मिळविणारा स्वत:च्या स्वार्थासाठी दुसर्‍याचा बळी देणारा, आपले यश प्राप्त करण्यासाठी दुसर्‍यांना बदनाम करणारा मोमीन असू शकत नाही. असा माणूस मुस्लीम असला काय? नसला काय? इस्लामला त्याचे काही देणे-घेणे नाही. केवळ मुस्लीम आई-बापांचा पोटी जन्म घेतला व मुस्लीम नाव ठेवले म्हणून कोणी मुसलमान होऊ शकत नाही. तर ज्याचे वर्तन इस्लाम कुरआन व प्रेषित पैगंबरांच्या शिकवणुकीनुसार असेल तोच मुस्लीम होऊ शकतो. आज अनेक सुशिक्षित मुस्लीम बांधव शरीयत धर्माचे पुरेसे ज्ञान नसल्याने वेगळ्या पद्धतीने वागतात. त्यांना ईमानशी काहीही देणे-घेणे नाही. स्वार्थ साधण्यासाठी सर्वच ठिकाणी इस्लामच्या विरुद्ध त्यांचे वर्तन असते. आज जगात इस्लामचा जो प्रसार झालेला आढळतो तो इस्लामवर श्रद्धा असणार्‍यांनी स्वत:च्या आचरणाने आदर्श घालून दिल्यामुळे. मात्र आज सर्वच धर्मांचे अनुयायी धर्माच्या शिकवणुकीच्या विरुद्ध वर्तन करतांना आपणास आढळतात. पंरतु दुसरा करतो म्हणून मी तसेच करावे याला अर्थ नाही. आपण स्वत: कोणते व काय आचरण करतोय याला महत्व आहे. दुसर्‍याकडे एक बोट दाखवित असतांना तीन बोटे स्वत:कडे निर्देश करतात याचाही विचार केलाच पाहिजे.
हजरत उमर (रजि.) ज्यावेळी खलीफा झाले त्यावेळी रात्रभर त्यांना झोप येत नसते. ते म्हणत खिलाफतीची जबाबदारी घेतल्याने माझ्या राजवटीतील जनतेपैकी कोणीही दू:खी अगर उपाशी राहता कामा नये. अन्यथा याचा जाब मला अल्लाहला द्यावा लागेल यासाठी रात्री वेश बदलून फिरत व रयतेची हालहवाल माहिती करुन घेत. एका ठिकाणी असेच चक्कर मारतांना त्यांना दिसले कि, एक महिला चुलीवर अन्न शिजवत आहे व तिची तीन मुले रडत आहेत. हजरत उमर (रजि.) यांनी तिला मुलांच्या रडण्याचे कारण विचारले. ती रडत म्हणाली, घरात खायला काहीही नाही, मुले अन्नासाठी तडफडत आहेत. मी चुलीवर भांड्यात पाणी ठेवून त्याला तापवित आहे व त्यांना दिलासा देत आहे की, अन्न तयार होत आहे धीर धरा महिलेचे शब्द ऐकून खलिफा हजरत उमर यांच्यावर सक्ता जारी झाला. ते परत फिरले. बैतुलमालमधून गोणीभर धान्य व अन्य खाद्यपदार्थ घेऊन स्वत:च्या पाठीवर ओझे वाहून त्यांनी त्या महिलेपर्यंत पोहोेच केले. अशा प्रकारे ईमानदारीने त्यांनी आपली जबाबदारी पार पाडली. आजच्या राज्यकर्त्यांना रयतेचे काहीही देणे-घेणे नाही. आज सर्वसामान्य माणूस, शेतमजूर कष्टकरी उपाशी मरत आहेत. तर जनतेच्या पैशावर राज्यकर्ते मजा करीत आहे. सरकारी खजिन्यात जनतेसाठी व लोकांच्या विकासात्मक कामासाठी पैसे नाहीत. मात्र यांचे दौरे व सोयी सवलतीत कोठेही कमतरता भासत नाही. हा विरोधाभास निर्माण होण्याचे कारण म्हणजे आज ईनामदारीची कास धरणारे राज्यकर्ते अस्तित्वातच नाही. जेथे ईमानदारी लोप पावते तेथे बेेईमानी वरचढ होते. हा सरळ सिद्धांत आहे. अल्लाहतआला सर्वानाच ईमानेऐतबारे जीवन व्यतीत करण्याची समज देवो (आमीन).
